Column van Kees – Een vroeg voorjaar, wat brengt het groeiseizoen?

Na een lange droge periode, waarin we onder prima omstandigheden veel werkzaamheden konden uitvoeren, zien we na de recente neerslag de gewassen zich snel ontwikkelen. Terwijl de eerste bespuitingen zijn uitgevoerd en het weerbeeld langzaam lijkt te veranderen, breekt er een cruciale fase aan waarin alertheid en timing het verschil maken. Tijd om vooruit te kijken én terug te blikken op de eerste weken van dit groeiseizoen.

Gewasbescherming onder druk: minder middelen

Verschillende gewasbeschermingsmiddelen zijn recent niet meer toegelaten. In 2024 mochten onder meer Safari, Versilus en Zorvec Endavia voor het laatst worden gebruikt. Dit voorjaar kunnen we nog één jaar gebruikmaken van vertrouwde bodemherbiciden Dual en Sencor, omdat hun werkzame stoffen geen EU-verlenging hebben gekregen. Dit geldt ook voor de actieve stof in Biathlon.

In de lijst met insecticiden vervallen onder andere Movento en Batavia, evenals Exalt, Apollo en Runner (veelal gebruikt in bedekte teelten).

De intrekking van actieve stoffen wordt niet gecompenseerd door nieuwe toelatingen. Af en toe wordt een bestaande toelating uitgebreid naar een extra gewas, maar dat is onvoldoende. De gevolgen gaan we stilaan merken.

Uitdagingen in de uienteelt

Je hebt waarschijnlijk al gemerkt dat diverse zaaiuien rassen uitverkocht raakten. Dit had grotendeels te maken met de slechte weer- en groeiomstandigheden in Frankrijk en Italië het afgelopen seizoen. Maar de zaadbedrijven geven ook aan dat problemen met de bestrijding van valse meeldauw voor tegenvallende zaadopbrengsten hebben gezorgd. Ik vrees dat we de komende jaren ook in Nederland steeds vaker met dit probleem in de uienteelt te maken krijgen.

Voor de bestrijding van valse meeldauw zijn weinig middelen beschikbaar met bovendien forse beperkingen op het aantal toepassingen (Fandango, Zorvec/Orondis). In een jaar met een hoge ziektedruk komen we daar niet mee rond. Met een beslissend ondersteunend systeem zoals AgroVision Crops Ziekteadvies kan je de inzet van middelen optimaliseren. Maar in sommige groeiseizoenen zijn wel 7 tot 8 soorten behandelingen nodig – en dan hebben we een probleem! Dit zal onvermijdelijk invloed hebben op de opbrengst. Een kleine geruststelling is dat, als iedereen opbrengst moet inleveren door een tekortschietende aanpak, de marktprijzen kunnen stijgen en zo de schade compenseren.

Phytophthora: nieuwe aanpak werkt, maar is duur

Het afgelopen jaar is de phytophthora bestrijding grondig op de schop gegaan. De nieuwe strategieën met combineren en afwisselen van middelen maken de aanpak een stuk duurder. Het heeft wel het gewenste resultaat opgeleverd. In een jaar met een zeer ongunstige uitgangsituatie en een hoge druk is het gelukt om de schimmel onder controle te houden. Ik verwacht dat we komende jaren aan deze nieuwe strategie vastzitten. Het aantal toepassingen kan in sommige jaren lager uitpakken bij gunstig weer. Maar agressieve stammen en resistente typen kunnen we alleen op deze manier te lijf.

Hoge ziektedruk in suikerbieten

Het regenachtige en warme groeiseizoen heeft in de suikerbieten voor een hoge ziektedruk gezorgd. We hebben in bieten nog de keuze uit diverse middelen. Maar voor het behoud van een goede werkzaamheid is het belangrijk om middelen af te wisselen. En ook hier geldt, spuit op het juiste moment. Laat je lijden door het adviessysteem – te laat beginnen geeft dat je achter de feiten aanloopt. Stop je te vroeg dan neemt de aantasting nog sterk toe en dat kan weer een ziektebron zijn voor het volgende seizoen.

Kortom,

Het teeltjaar dat we ingaan brengt weer voldoende uitdagingen met zich mee. Boeren is een complex vak. Laat je goed adviseren en zoek samen met collega’s naar oplossingen. De risico’s nemen toe maar het biedt de goede teler ook de mogelijkheid om zich te onderscheiden. Ik wens je een goed teeltseizoen 2025.