AH meet milieu-impact aardappelen, groente en fruit

31st oktober 2024

Supermarktketen Albert Heijn (AH) wil het middelengebruik van de Nederlandse teelt van aardappelen, groente en fruit in een onlineregistratietool beschikbaar hebben om de milieu-impact te kunnen meten. Hiervoor heeft AgroVision een registratieprogramma ontwikkeld met een koppeling tussen middelgebruik en milieubelasting.

Digitale middelenregistratie koppelen aan milieubelasting is niet bedoeld om extra teelteisen te stellen’, zegt kwaliteitsmanager Nienke Weidema van Albert Heijn. ‘We willen vooral cijfermatig inzicht krijgen in de milieubelasting van de teelt van aardappelen, groente en fruit en onderbouwen dat we met onze duurzame teeltaanpak daadwerkelijk milieuwinst boeken en dus op de goede weg zijn.’

Eisen

In het hoofdkantoor van de supermarktketen in Zaandam geeft Weidema een toelichting op de eisen voor de digitale teeltregistraties die die dit jaar worden doorgevoerd door alle Nederlandse telers die voor AH telen. Weidema is als kwaliteitsmanager verantwoordelijk voor bewerkte en onbewerkte plantaardige producten, zoals groente en fruit en bloemen en planten. Zij is onder meer betrokken bij de registratietool voor het middelengebruik die AH-telers moeten bijhouden.Siebren Wierstra van automatiseerder AgroVision is daarbij aangeschoven om iets te vertellen over de teeltregistratie en het verzamelen van data.

We willen cijfermatig onderbouwen dat we op de goede weg zijn

Nienke Weidema

Kwaliteitsmanager bij Albert Heijn

Top 27-lijst

In 2016 is AH daarvoor met milieuorganisatie Natuur & Milieu een samenwerking aangegaan. Daarbij was het doel om onder andere een top 27-lijst van gewasbeschermingsmiddelen met de meeste milieu-impact bij voorkeur op termijn te vervangen door alternatieve middelen of om ze minder te gebruiken.

Weidema legt uit dat de lijst van de top 27 gebaseerd is op de milieubelastingspunten die onderzoeksbureau CLM toekent aan de gewasbeschermingsmiddelen. ‘Daarbij is gekeken naar negatieve effecten op water, bodem, volksgezondheid en vooral nuttige insecten, zoals honingbijen.’

Teeltpilots

In teeltpilots die AH in 2017 en 2018 heeft laten uitvoeren door telers, zijn alternatieve spuitschema’s getest om de bewuste middelen te vervangen. De belangrijkste conclusie was volgens Weidema dat op basis van milieubelastingspunten meer inzicht wordt verkregen over hoe de teelt van voedingsgewassen is te verduurzamen.

Beter onderbouwen

De wens om de registratie voor de gewasbescherming te koppelen aan milieubelasting bestaat al langer, zegt Weidema. ‘Op basis van de verzamelde data gaan we plannen maken om het nog beter te doen. Verder kunnen we met gegevens over opbrengsten, kwaliteit en milieubelasting beter onderbouwen hoe realistisch bepaalde teeltmaatregelen zijn en of ze voldoende effect hebben.’

AH en de leveranciers van de supermarktketen werken samen met AgroVision om via teeltregistratieprogramma’s de milieubelasting inzichtelijk te maken. Wierstra legt uit dat telers hiervoor gebruik kunnen maken van teeltregistratieprogramma’s zoals AgroVision Crops. Telers zonder registratiepakket kunnen via AgroVision Crops Corporate online hun middelengebruik vastleggen bij hun afnemer.’

Teeltoptimalisatie

Voorop staat volgens Wierstra dat de registratie voor AH de gewastelers geen extra werk bezorgt. ‘Middelenregistratie is vast onderdeel van de teeltregistratie en hoort nu bijna standaard bij de bedrijfsvoering. Bovendien geeft het verzamelen van deze gegevens een beter inzicht in de keuzes die telers kunnen maken in hun bedrijfsvoering. Uiteindelijk draagt het naast milieuwinst bij aan de teeltoptimalisatie.’

Volgens Weidema is de discussie rond de invoering van de middelenregistratie goed verlopen. ‘De sleutelwoorden zijn vertrouwen en transparantie. Na een aanvankelijke aarzeling hebben zowel de telers als Natuur & Milieu een positieve feedback gegeven op deze uitbreiding van de registratietool. Verder levert de registratie waardevolle informatie om consumenten op de hoogte te houden van de verduurzaming en laat deze zien dat er controle is op de teeltmethoden.’

Data van teelt- en middelenregistratie blijft eigendom van telers

Nienke Weidema van Albert Heijn (AH) begrijpt de aanvankelijke aarzeling bij gewastelers om alle data over hun middelengebruik beschikbaar te stellen voor analyse door de supermarktketen. Maar zij benadrukt dat telers altijd eigenaar blijven van hun eigen teeltgegevens. ‘Het gaat ons om de grote lijnen. We willen inzicht krijgen in de milieu-impact en zullen telers in principe niet uitsluiten vanwege hun resultaten. Het kan wel zijn dat we in gesprek willen met telers om te zien of ze hun milieu-impact verder omlaag kunnen brengen. Dat kan bijvoorbeeld door eens op het bedrijf bij een collega-teler te kijken.’ Siebren Wierstra van AgroVision voegt eraan toe dat de teeltinformatie primair wordt verzameld via de vijf AH-leveranciers van aardappelen, groenten en fruit. Dit zijn Bakker Barendrecht voor groenten, Nedato en Agrico voor aardappelen, Vogelaar Vredehof voor fruit en Vezet voor gesneden groente. Deze leveranciers onderhouden vaak langjarige contacten met een vaste groep telers waarvan de relevante bedrijfs- en teeltgegevens bij AH bekend zijn. ‘AH beschikt alleen over de kengetallen en is de individuele teler niet in beeld’, stelt Wierstra. ‘Wel is het voor AH mogelijk om gewassen, regio’s en teeltseizoenen met elkaar te vergelijken. Verder kunnen telers bijvoorbeeld op regio- of teeltbijeenkomsten van de genoemde AH-leveranciers kijken hoe zij qua milieubelasting scoren ten opzichte van hun collega’s. Dat zijn ideale gelegenheden voor telers om van elkaar te leren waar nog milieuwinst te behalen is.’

Ontdek AgroVision Crops

en hoe het jou helpt bij het organiseren van werkzaamheden.